Stop met jezelf verdedigen: zo bouw je meer zelfvertrouwen en autoriteit op

Iedereen schiet weleens in de verdediging bij kritiek. Maar wist je dat stoppen met jezelf verdedigen juist helpt om meer zelfvertrouwen en autoriteit op te bouwen? In plaats van kracht en zelfverzekerdheid uit te stralen, zorgt een verdedigende houding ervoor dat je je eigen geloofwaardigheid ondermijnt.

In dit artikel leer je waarom verdedigen niet de juiste strategie is en hoe je op een constructieve manier met kritiek omgaat zonder jezelf te verliezen.

Waarom schieten we in de verdediging?

• Persoonlijke betrokkenheid: Kritiek voelt als een aanval op je persoon, niet alleen op je handelingen.
• Behoefte aan erkenning: We willen graag begrepen worden en denken dat verdedigen helpt om ons standpunt duidelijk te maken.
• Angst voor afwijzing: We willen niet dat anderen negatief over ons denken, dus proberen we onszelf te rechtvaardigen.

Maar kritiek zegt vaak meer over de belevingswereld van de ander dan over jou. Iedereen bekijkt situaties door zijn eigen 'bril', gevormd door ervaringen en overtuigingen. Als je dit begrijpt, kun je kritiek beter relativeren en loslaten. Lees meer over de psychologie achter zelfvertrouwen op Psychology Today.

Lees ook: Zet negatieve feedback om naar groei en succes in 6 stappen

Omgaan met kritiek: 3 redenen waarom je het niet persoonlijk moet nemen

1. Kritiek is een reflectie van de ander, niet van jou

Mensen reageren op basis van hun eigen ervaringen en waarden. Wat zij zeggen, zegt meer over hen dan over jou. Dit inzicht helpt je om afstand te nemen van negatieve reacties en voorkomt dat je jezelf onnodig verdedigt. Bekijk de inzichten van Brené Brown over kwetsbaarheid en zelfvertrouwen.

2. Kritiek is slechts een mening, geen absolute waarheid

Iemands mening hoeft niet jouw realiteit te zijn. Je hebt altijd de keuze om kritiek wel of niet te accepteren. Door te beseffen dat de woorden van een ander niet bepalen wie jij bent, wordt de behoefte om jezelf te verdedigen minder.

3. Nieuwsgierigheid verandert de dynamiek

In plaats van direct te reageren met een verdedigend antwoord, kun je kiezen voor nieuwsgierigheid. Dit opent de deur naar een constructief gesprek en voorkomt onnodige spanningen. Stel vragen als:

• Waarom zie je het zo?
• Kun je uitleggen waarom je dit denkt?
• Wat zou je anders doen?

Door vragen te stellen, verschuif je de focus van een conflict naar een open dialoog.

Lees ook: Goede vragen stellen: de sleutel tot succesvol ondernemen

Wat gebeurt er als je stopt met verdedigen?

• Je behoudt controle: Je blijft kalm en bepaalt zelf de richting van het gesprek.
• Je straalt meer zelfvertrouwen uit: Mensen zien je als iemand die stevig in zijn schoenen staat.
• Je creëert ruimte voor oplossingen: In plaats van in een verhitte discussie te belanden, ontstaat er een vruchtbare dialoog.

Voorbeelden van succesvolle leiders

Steve Jobs

Toen Apple kritiek kreeg op het antenneprobleem van de iPhone 4, verdedigde Steve Jobs zich niet. In plaats daarvan erkende hij het probleem en bood direct een oplossing: gratis beschermhoesjes voor gebruikers. Hierdoor behield Apple zijn reputatie en klantloyaliteit. Lees meer over de leiderschapsstijl van Jobs in dit artikel van Forbes.

Michelle Obama

Tijdens de presidentscampagne van Barack Obama kreeg Michelle Obama veel kritiek. In plaats van in de verdediging te schieten, reageerde ze met de legendarische uitspraak: "When they go low, we go high." Dit versterkte haar imago als sterke en waardige leider. Leer meer over Obama in haar boek.

Hoe kun jij dit toepassen?

Praktisch voorbeeld

Situatie: Iemand zegt: "Ik vind het echt onhandig hoe je dit hebt aangepakt."

Verdedigende reactie: "Dat is helemaal niet waar! Ik heb alles volgens plan gedaan."

Constructieve reactie: "Interessant dat je het zo ziet. Wat zou jij anders hebben gedaan?"

In het eerste geval leidt de reactie tot een verhitte discussie. In het tweede geval nodig je de ander uit om zijn standpunt te verduidelijken en creëer je een open gesprek.

Conclusie: wees nieuwsgierig in plaats van verdedigend

Door te stoppen met verdedigen en kritiek niet persoonlijk te nemen:

• Voorkom je onnodige stress en conflicten.
• Laat je zien dat je openstaat voor groei en feedback.
• Blijf je in de lead van het gesprek.

Wil je een betere ondernemer en leider worden? Leer hoe je op een constructieve manier met kritiek omgaat en ontdek hoe je met meer rust en vertrouwen kunt ondernemen.

Beluister de nieuwste aflevering van de Succesversneller Podcast op Spotify, Apple Podcasts of YouTube. Lees mijn boek Driver’s Seat en ontdek hoe jij de controle over je bedrijf en je leven kunt houden. Plan een gratis gesprek in voor een persoonlijke analyse en ontdek hoe jij je bedrijf naar een hoger niveau kunt tillen!

Lees ook: Vastlopen in je werk? Doorbreek de negatieve spiraal en vind plezier in ondernemen

FAQ

Hoe weet ik of kritiek op mij gericht is of op mijn werk?
Kijk naar de formulering: als het gaat over wat je doet in plaats van wie je bent, is het meestal niet persoonlijk bedoeld. Vraag desnoods om verduidelijking.

Wat als iemand onterecht kritiek op mij heeft?
Blijf kalm en vraag door. Vaak blijkt uit het gesprek dat er een misverstand is of dat de ander zijn eigen frustratie projecteert.

Hoe kan ik beter omgaan met negatieve feedback?
Zie feedback als een kans om te groeien. Focus op de inhoud en stel open vragen om beter te begrijpen waar het vandaan komt.

Wat als iemand mij constant bekritiseert?
Als iemand structureel negatief is, bepaal dan of je die persoon serieus moet nemen. Soms is het beter om afstand te nemen en je energie te richten op constructieve relaties.

Hoe kan ik kritiek geven zonder dat de ander zich verdedigt?
Formuleer je feedback als een observatie in plaats van een aanval. Gebruik bijvoorbeeld: "Ik merk dat dit anders werkt dan verwacht. Hoe kijk jij hiernaar?" in plaats van "Jij doet dit verkeerd."